प्राज इंडस्ट्रीजला मोठा फटका: २०२२ नंतरची सर्वात वाईट कामगिरी

पुणे : इथेनॉल क्षेत्रातील आघाडीची कंपनी आणि एकेकाळी ‘मल्टिबॅगर’ स्टॉक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या प्राज इंडस्ट्रीजच्या शेअर्सना सध्या बाजारात मोठा फटका बसला आहे. २०२५ या वर्षात या स्टॉकने ५० टक्क्यांहून अधिक घसरण अनुभवली असून, ही २००८ नंतरची त्याची सर्वात वाईट वार्षिक कामगिरी ठरली आहे.

घसरणीची प्रमुख कारणे आणि आकडेवारी: सोमवारी (११ ऑगस्ट) कंपनीने आपल्या जून तिमाहीचे निकाल जाहीर केले, ज्यात त्यांच्या एकत्रित निव्वळ नफ्यात ९४ टक्क्यांची मोठी घट दिसून आली. गेल्या वर्षीच्या याच तिमाहीतील ₹८४.१८ कोटींच्या तुलनेत यंदा तो फक्त ₹५.३४ कोटींवर आला आहे. या घसरणीची मुख्य कारणे खालीलप्रमाणे आहेत:

वाढलेला खर्च आणि घटलेले उत्पन्न: उत्पादन खर्च वाढला असून, देशांतर्गत इथेनॉल व्यवसायात घट झाली आहे.
प्रकल्पांच्या अंमलबजावणीतील विलंब: प्रकल्पांच्या अंमलबजावणीला होणारा विलंब आणि ग्राहकांकडील निधीची उपलब्धता कमी असणे ही देखील प्रमुख कारणे आहेत.
धोरणात्मक अनिश्चितता: सध्याच्या २०% इथेनॉल मिश्रणाच्या उद्दिष्टापलीकडील धोरणात्मक अनिश्चिततेमुळे आणि नवीन EBP आदेशाच्या वेळेबद्दलच्या अनिश्चिततेमुळे देशांतर्गत मागणी मंदावली आहे.
उत्पादकांवरील दबाव: इथेनॉल उत्पादकांवर, विशेषतः साखर कारखान्यांवर, किमतीत सुधारणा न झाल्याने मार्जिनचा दबाव कायम आहे, ज्यामुळे गुंतवणुकीची इच्छा कमी झाली आहे.
मंगळूर प्रकल्पाचा बोजा: कंपनीच्या मंगळूर प्रकल्पात अंमलबजावणीतील विलंबांमुळे अतिरिक्त खर्च वाढत आहे, ज्यामध्ये अमेरिकेच्या भारतीय निर्यातीवरील शुल्काचाही परिणाम आहे.
आदेशांमध्ये घट: अमेरिकेतील १जी इथेनॉलसाठी चांगला प्रवाह असूनही, निर्णय घेण्यात विलंब झाल्याने ऑर्डर बुकिंग कमी झाले आहे.

कंपनीच्या महसुलात ८.४% घट होऊन तो ₹६४० कोटींवर आला आहे, तर ऑर्डर बुकिंग ₹७९५ कोटींवर होते. ऑर्डर बॅकलॉग ₹४,४४८ कोटींवर मजबूत असला तरी, महसुलाची नोंदणी मंदावल्याने २०२६ च्या वाढीवर दबाव येत आहे.

ब्रोकरेज कंपन्यांचे मत: अनेक ब्रोकरेज कंपन्यांनी प्राज इंडस्ट्रीजच्या शेअरच्या ‘टारगेट प्राईज’मध्ये कपात केली आहे.

सेंट्रम ब्रोकिंग ने प्राज इंडस्ट्रीजच्या दीर्घकालीन क्षमतेवर विश्वास व्यक्त केला आहे. देशांतर्गत इथेनॉल प्लांट उपकरणांमध्ये कंपनीचे बाजार नेतृत्व, मजबूत संशोधन आणि विकास क्षमता आणि बायोएनर्जीमधील खास स्थान यामुळे इथेनॉलच्या वाढत्या वापराचा फायदा कंपनीला होईल असे त्यांचे मत आहे. त्यांनी ‘ADD’ रेटिंग कायम ठेवली असली तरी, लक्ष्य किंमत ₹५९० वरून ₹४६० पर्यंत खाली आणली आहे .
प्रभास लिलाधर ने कंपनीने सीबीजी (CBG), बायो-बिटुमेन, बायो-पॉलिमर आणि एसएएफ (SAF) मध्ये केलेले वैविध्यकरण नवीन वाढीचे मार्ग उघडत असल्याचे म्हटले आहे. मात्र, नजीकच्या काळातील आव्हानांमुळे त्यांनी स्टॉकला ‘होल्ड’ (Hold) मध्ये डाउनग्रेड केले असून, लक्ष्य किंमत ₹५४५ वरून ₹३९३ पर्यंत कमी केली आहे.

या घसरणीमुळे प्राज इंडस्ट्रीजचा शेअर जुलैमध्ये ९% आणि ऑगस्टमध्ये १४% घसरला आहे, जो सलग दुसरा मासिक घसरणीचा काळ आहे.