सिमेंट विटांना पर्याय ठरणारे ‘शुगरक्रीट’ काय आहे?

लंडन : लंडन : उसाच्या बहुपयोगी गुणांमुळे आपण त्याला ‘कल्पतरू’ म्हणतो, त्याचा आणखी एक गुण समोर आला आहे. बगॅसपासून अत्यंत टिकावू विटांचे उत्पादन होऊ शकते असे सिद्ध झाले असून, ते सिमेंट काँक्रीट विटांना टिकाऊ पर्याय म्हणून उदयास येत आहे.

ऊस हे उत्पादनाच्या दृष्टीने जगातील सर्वात मोठे पीक आहे आणि त्यातून साखरेचा रस काढल्यावर बगॅस उरतो. इंटरनॅशनल सायन्स जर्नल इंडस्ट्रियल क्रॉप्स अँड प्रॉडक्ट्सच्या मते, दरवर्षी 513 MT शुष्क तंतुमय पदार्थ जागतिक स्तरावर तयार केले जातात.

भारतासारख्या देशांमध्ये, कमी-कार्बन विजेसाठी बॅगॅसचे जैवइंधनामध्ये रूपांतर केले जात आहे, परंतु आता जागतिक डीकार्बोनायझेशनमध्ये योगदान देण्याची त्याची क्षमता लवकरच बांधकाम क्षेत्रापर्यंत वाढू शकते.

युनिव्हर्सिटी ऑफ ईस्ट लंडन (UEL) मधील शिक्षणतज्ञ खनिज बाइंडरसह बगॅसेसपासून बनवलेल्या स्लॅब आणि विटा तयार करण्याच्या अत्यंत आशादायक प्रकल्पात गुंतलेले आहेत. या उत्पादनाला शुगरक्रीट असे म्हणतात आणि चाचणीच्या सुरुवातीच्या निकालांमुळे भारत, कोस्टा रिका आणि टांझानियासह ऊस उत्पादक देशांमध्ये आधीच पायलट प्रकल्प सुरू झाले आहेत.
(सविस्तर लेख शुगरटुडे मार्च २०२४ च्या अंकामध्ये – अंकासाठी whatsapp करा 8999776721 वर)