‘उसाची बिले वेळेवर मिळण्यामागे सातत्यापूर्ण धोरणांची हमी’

केंद्रीय अधिकाऱ्याचा दावा

नवी दिल्ली : साखर क्षेत्रासाठी सरकारच्या धोरणांमुळे गेल्या काही वर्षांत देशांतर्गत बाजारपेठेतील साखरेच्या किरकोळ किमतींमध्ये स्थिरता येऊन, ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांना वेळेवर पेमेंट मिळण्याची हमी मिळाली आहे, असा दावा एका वरिष्ठ अधिकाऱ्याने केला आहे. तसेच इथेनॉल उत्पादन क्षमता वार्षिक 900 कोटी लिटरच्या पुढे गेल्याची माहितीही त्यांनी ‘पीटीआय’शी बोलताना दिली.

सरकारचे धोरण सातत्यपूर्ण राहिले आहे, असे प्रतिपादन करून हा अधिकारी म्हणाला की, ऊस पीक कृषी-हवामान परिस्थितीवर अवलंबून असल्याने देशाच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी धोरणे गतिमान आणि लवचिक असणे आवश्यक आहे.

“हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की भारतात साखरेच्या किमती स्थिर आहेत, तर साखरेच्या जागतिक किमतीत अभूतपूर्व अस्थिरता दिसून आली, 2023 मध्ये ते 13 वर्षांच्या उच्चांकावर पोहोचले,” असे अधिकाऱ्याने सांगितले.

दुसरीकडे, 2022-23 हंगाम आणि त्यापूर्वीच्या हंगामातील शेतकऱ्यांची 99.9 टक्के उसाची थकबाकी आधीच अदा झाली आहे. चालू 2023-24 हंगामातील (ऑक्टोबर-सप्टेंबर) सुमारे 84 टक्के उसाची थकबाकी वेळेआधीच देण्यात झाली आहे, अधिकाऱ्याने सांगितले की, शेतकऱ्यांची उसाची थकबाकी ऐतिहासिक नीचांकी स्तरावर आहे.

भारत हा साखरेचा जगातील सर्वात मोठा ग्राहक असल्याने ग्राहकांना वाजवी दरात पुरेशी साखर उपलब्ध करून देणे आणि हंगामाच्या शेवटी पुरेसा बंद साठा असणे हे सरकारचे पहिले प्राधान्य आहे, असे अधिकारी म्हणाला.

पुढे, अधिकाऱ्याने इथेनॉल योजनेवर भर देत सांगितले की, सरकारचा इथेनॉल ब्लेंडेड विथ पेट्रोल (EBP) कार्यक्रम खूप यशस्वी झाला आहे आणि साखर क्षेत्राला संकटातून बाहेर काढण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे.

देशात साखर/मोलासेसपासून इथेनॉल उत्पादन क्षमता 900 कोटी लिटरच्या पुढे गेली आहे जी 10 वर्षांपूर्वीच्या क्षमतेच्या 4 पट जास्त आहे.

“12 टक्के इथेनॉल मिश्रणाची उपलब्धी 10 वर्षांपूर्वी अकल्पनीय होती आणि केवळ 1.5 टक्के मिश्रणाने भारताला इथेनॉल उत्पादनात आणि पेट्रोलमध्ये मिश्रणात अव्वल देशांमध्ये आणले होते. भारत 2025 मध्ये 20 टक्के इथेनॉल मिश्रण साध्य करण्याच्या तयारीत आहे,” असेही हे अधिकारी म्हणाले.

अधिकाऱ्याने पुढे सांगितले की, भारत सरकार ऊस उत्पादक शेतकरी, ग्राहक आणि उद्योग यांच्या हिताचा समतोल राखण्यासाठी कटिबद्ध आहे.

अलीकडेच, इंडियन शुगर मिल्स असोसिएशन (ISMA) ने उसाचा रस/बी-हेवी मोलॅसेस द्वारे इथेनॉल उत्पादनाकडे 17 लाख टन वळवल्यानंतर 2023-24 मार्केटिंग वर्षासाठी साखरेचे उत्पादन सुमारे 323 लाख टन होण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.

2022-23 विपणन वर्षात उसाचा रस आणि बी-हेवी मोलॅसेसपासून इथेनॉल-निर्मितीसाठी 38 लाख टन साखरेकडे वळवून निव्वळ साखरेचे उत्पादन 328.2 लाख टन होते.

या महिन्याच्या सुरुवातीला, ISMA ने सप्टेंबरमध्ये संपलेल्या विपणन वर्षात साखरेच्या एकूण उत्पादनाचा अंदाज सुधारित करून 9.5 लाख टनांनी 340 लाख टन केला. मागील वर्षी साखरेचे एकूण उत्पादन ३६६.२ लाख टन होते.