ग्रामीण जीवनात आली ‘गोड क्रांती’: लायबिन बनले समृद्धीचे प्रतीक

लायबिन, चीन (गुआंग्शी प्रांत):

चीनच्या ग्रामीण भागामध्ये, विशेषतः दक्षिणेकडील गुआंग्शी झुआंग स्वायत्त प्रदेशातील लायबिन शहराने, साखर उद्योगाच्या जोरावर ग्रामीण जीवनात लक्षणीय परिवर्तन घडवले आहे. एकेकाळी विकासापासून वंचित असलेल्या या प्रदेशात आता समृद्धी आणि सुसंवाद दिसून येत आहे, ज्याचे श्रेय चीनचे राष्ट्राध्यक्ष शी जिनपिंग यांच्या दूरदृष्टीला आणि स्थानिक सरकारच्या अथक प्रयत्नांना दिले जाते. ‘चायना रूरल रिव्हिटलायझेशन’ (China Rural Revitalization) मासिकाने प्रकाशित केलेल्या लेखांमधून चीनच्या ग्रामीण भागातील या जलद विकासाचे आणि परिवर्तनाचे चित्र स्पष्ट होते.

डिसेंबर २०२३ मध्ये, कम्युनिस्ट पार्टी ऑफ चायना सेंट्रल कमिटीचे सरचिटणीस शी जिनपिंग यांनी लायबिन शहराला भेट दिली. यावेळी, त्यांनी गुआंग्शीलाचे प्रमुख सुक्रोज उत्पादन केंद्र म्हणून संबोधले आणि राष्ट्रीय साखर सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी तसेच ऊस उत्पादक शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी आपल्या वैशिष्ट्यपूर्ण साखर उद्योगाचा विकास करण्यावर भर दिला.

 शी जिनपिंग यांच्या या रणनीतिक दृष्टिकोनाचे मार्गदर्शन घेऊन, लायबिनने उच्च-उत्पादनक्षम उसाची लागवड, एकात्मिक औद्योगिक साखळी आणि विक्रमी कापणीकडे प्रगती केली आहे. २०२४-२०२५ च्या कापणी हंगामापर्यंत, लायबिनचा ऊस लागवडीचा क्षेत्र १.८२१२ दशलक्ष मू (सुमारे १२१,४१३ हेक्टर) पर्यंत विस्तारला आहे, ज्यातून सुमारे ९.५ दशलक्ष टन उसावर प्रक्रिया करून १.२ दशलक्ष टनांपेक्षा जास्त साखरेचे उत्पादन अपेक्षित आहे. यामुळे साखर उत्पादन आणि उप-उत्पादनांच्या व्यापक वापरामुळे १६ अब्ज युआन (सुमारे २.२ अब्ज डॉलर) पेक्षा जास्त मूल्य निर्माण होण्याची शक्यता आहे.

नवनिर्मितीवर आधारित विकास आणि आव्हानांवर मात

ऐतिहासिकदृष्ट्या, सुधारित ऊस वाणांच्या कमतरतेमुळे लायबिनच्या उद्योगाला अडथळे येत होते. परंतु आता, प्रगत पैदास तंत्रज्ञानामुळे खराब माती, अतिवृष्टी, स्मट रोग आणि कमी यांत्रिकीकरण यासारख्या आव्हानांवर मात केली जात आहे. ग्वांग्शी अकादमी ऑफ ॲग्रीकल्चरल सायन्सेसचे संशोधक ली मिंग यांच्या मते, क्रॉस ब्रीडिंग, स्पेस म्युटाजेनेसिस आणि हेवी-आयन इरॅडिएशनद्वारे विकसित केलेल्या नवीन वाणांमुळे उच्च उत्पन्न, उच्च साखर सामग्री, स्मट रोगास प्रतिकारशक्ती आणि उत्तम अनुकूलता यासारखे फायदे मिळत आहेत. ग्वांग्शी अकादमी ऑफ ॲग्रीकल्चरल सायन्सेस आणि गुआंग्शी विद्यापीठासारख्या स्थानिक संशोधन संस्थांनी बीज तंत्रज्ञानात सातत्याने प्रगती केली आहे.

गेल्या काही वर्षांत, लायबिनने ३० हून अधिक दुष्काळ-प्रतिरोधक, थंड-सहिष्णु आणि पडण्यास-प्रतिरोधक ऊस वाणांची ओळख करून देशात आघाडी घेतली आहे. त्यांनी २०,००० मू (mu) क्षेत्रावर प्रजनन केंद्रे स्थापन केली आहेत, ज्यात दरवर्षी ३००,००० रोगमुक्त रोपे पुरवण्याची क्षमता आहे आणि सुधारित वाणांच्या लागवडीचा दर ९९ टक्क्यांवर पोहोचला आहे. शहराने २.०५८७ दशलक्ष मू ऊस उत्पादन संरक्षण क्षेत्र म्हणून नियुक्त केले आहे आणि १.०६४५ दशलक्ष मू उच्च-उत्पादन, उच्च-साखर ऊस केंद्रे बांधली आहेत. लायबिनमध्ये दोन प्रादेशिक ऊस प्रदर्शन केंद्रे आणि चीनचा एकमेव राष्ट्रीय आधुनिक कृषी औद्योगिक उद्यान देखील आहे, जो पूर्णपणे उसासाठी समर्पित आहे.

उद्योग साखळीचा विस्तार आणि उप-उत्पादनांचा संपूर्ण वापर

आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेला तोंड देण्यासाठी, शी जिनपिंग यांनी विज्ञान-तंत्रज्ञान नवनिर्मितीला प्रोत्साहन, औद्योगिक साखळीचा विस्तार आणि मूल्यवर्धनात वाढ करण्याचे आवाहन केले आहे. यातून प्रेरणा घेऊन, Guangxi Laibin Dongtang Fenghuang Co. ने २०२४ मध्ये डिजिटल नियंत्रण केंद्रात ३० दशलक्ष युआनपेक्षा जास्त आणि उपकरणे अद्ययावतीकरणात जवळजवळ १०० दशलक्ष युआनची गुंतवणूक केली आहे, ज्यामुळे त्यांची ऊस गाळण्याची दैनिक क्षमता १२,००० टनांपर्यंत वाढली आहे.

लायबिन ऊस उद्योगाची पूर्ण क्षमता वापरत आहे, बगॅस (उसाचा चोथा), मळी (मोलासेस), फिल्टर मड आणि उसाची पाने वापरून पाच प्रगत चक्रीय अर्थव्यवस्था औद्योगिक साखळ्या विकसित करत आहे. साखरेच्या सखोल प्रक्रिया आणि उप-उत्पादनांच्या व्यापक वापरामध्ये गुंतलेल्या ३० हून अधिक मोठ्या उद्योगांची वाढ झाली आहे. ते साखर, पर्यावरणपूरक भांडी आणि यीस्ट अर्क यांसारखी विविध उत्पादने तयार करतात, ज्यात मळी, बगॅस आणि फिल्टर मडचे १०० टक्के पुनर्चक्रण केले जाते. २०२३-२०२४ च्या हंगामात, साखर उद्योगाचे उत्पादन १४ अब्ज युआनपेक्षा जास्त होते, जे लायबिनची नवनिर्मिती-आधारित, शाश्वत वाढीची बांधिलकी दर्शवते.

शेतकऱ्यांना बहुविध आधार आणि स्थिर उत्पन्न

लायबिनमधील फुको ॲग्रीकल्चरल मशिनरी प्रोफेशनल कोऑपरेटिव्हने ऑक्टोबर २०१७ मध्ये स्थापन झाल्यापासून मोठी प्रगती केली आहे, ५ कर्मचाऱ्यांवरून ५५ कर्मचारी आणि १० वरून ६० मशीनपर्यंत विस्तार करत, ऊस शेतीच्या सर्व टप्प्यांना कव्हर करत आहे. यांत्रिकीकरण कार्यासाठी वार्षिक १ दशलक्ष युआनपेक्षा जास्त सरकारी अनुदान मिळते, ज्यामुळे सहकारी सदस्यांना वार्षिक ५०,००० ते ८०,००० युआन मिळतात. यांत्रिकीकरण नांगरणी, कापणी, रोगमुक्त रोपे आणि एकात्मिक पाणी-खत प्रणालीसाठी अनुदान देऊन, लायबिन संपूर्ण शेती प्रक्रियेत शेतकऱ्यांना पाठिंबा देऊन खर्च कमी करते आणि उत्पन्न वाढवते. २०२० ते २०२५ दरम्यान, लायबिनने यांत्रिकीकरण अनुदानासाठी ३९२ दशलक्ष युआन वितरित केले, ज्यामुळे प्रति मू १७० युआनने खर्च कमी होऊन उत्पन्न वाढले. ४०५ कंबाईन हार्वेस्टर्समुळे यांत्रिक कापणीमुळे प्रति मू ३०० युआनची बचत होते.

शेतकऱ्यांचे शाश्वत उत्पन्न सुनिश्चित करण्यासाठी, लायबिनने स्थिर लाभ-वाटप यंत्रणा स्थापित केली आहे. त्यांनी शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवण्यासाठी “सरकार + शेतकरी + साखर उद्योग + N” मॉडेल विकसित केले आहे. ऊस लागवडीला प्रोत्साहन देणाऱ्या गाव सहकारी संस्थांना २०२३-२०२४ च्या हंगामात ४ दशलक्ष युआनपेक्षा जास्त बक्षीस मिळाले, तर लहान सहकारी संस्थांनी दरवर्षी सरासरी २.४ दशलक्ष युआन अतिरिक्त कमावले.

लायबिनने “बेस प्राईस + ६ टक्के साखर किंमत लिंकेज” यंत्रणा सुरू केली आहे, ज्या अंतर्गत बाजारातील साखरेच्या किमती निर्धारित दरापेक्षा जास्त असल्यास शेतकऱ्यांना अतिरिक्त पैसे मिळतात. २०२३-२०२४ च्या हंगामात, वाढत्या साखरेच्या किमतींमुळे शेतकऱ्यांना १५५.८४ दशलक्ष युआन अतिरिक्त मिळाले. ही धोरणे ऊस उद्योगाच्या उच्च-गुणवत्तेच्या विकासाला आणि ग्रामीण समृद्धीला मजबूत गती देत आहेत.

राहण्यासाठी योग्य आणि भरभराट झालेले ग्रामीण जीवन

शिंलोंग गावाचे पक्ष सचिव आणि सेवानिवृत्त सैनिक वेई शाओमिंग हे शी जिनपिंग यांच्या ऊस उद्योगावरील लक्षामुळे प्रेरित झाले. “त्यांच्या बोलण्याने मला माझे गाव बदलण्यासाठी प्रेरणा दिली,” असे वेई म्हणाले. २०२१ पासून, वेई यांनी उसाच्या उद्योगाचा विस्तार करून, सामूहिक उत्पन्न वाढवून आणि राहणीमान सुधारून शिंलोंगच्या विकासाला चालना दिली आहे.

७,००० हून अधिक रहिवासी असलेल्या शिंलोंग गावात २०२४ मध्ये उसाच्या लागवडीखालील क्षेत्र १०,३०० मू पर्यंत वाढले आहे. प्रति व्यक्ती ऊस लागवड १.५ मू पर्यंत पोहोचली आहे, ज्यामुळे एकूण ३० दशलक्ष युआन उत्पन्न मिळाले आहे, प्रति रहिवासी ४,३०० युआनपेक्षा जास्त. वेई यांनी पायाभूत सुविधांनाही प्राधान्य दिले, ज्यात पक्की रस्ते, सुंदर गावाचे स्वरूप, आधुनिक घरांमध्ये राहणारे गावकरी आणि घरगुती वाहने यांचा समावेश आहे.

सार्वजनिक सुविधांचीही भरभराट झाली आहे, ज्यात तीन प्रमाणित प्रकाशयुक्त बास्केटबॉल कोर्ट, दोन प्रदर्शन मंच, एक सांस्कृतिक प्रशिक्षण कक्ष, एक गतिविधि कक्ष आणि एक ग्रंथालय यांचा समावेश आहे. सहा हौशी बास्केटबॉल संघ आणि आठ सांस्कृतिक मंडळे समुदाय जीवन समृद्ध करतात.

शिंलोंगचे ८८ वर्षीय गावकरी टॅन झिबो यांनी अव्यवस्थित, निष्क्रिय गावांकडून गाणे, नृत्य आणि खेळाचा आनंद घेणाऱ्या दोलायमान जागांकडे झालेल्या बदलाची नोंद घेतली. स्प्रिंग फेस्टिव्हल आणि इतर सुट्ट्यांमध्ये सिंह नृत्य आणि गायन स्पर्धांसारखे सांस्कृतिक कार्यक्रम होतात. हे परिवर्तन मजबूत सामूहिक अर्थव्यवस्था, सुंदर परिसर आणि सुसंवादी ग्रामीण जीवनाचे स्पष्ट चित्र रंगवते.

लायबिनच्या प्रसिद्धी विभागाचे उपप्रमुख हुआंग लियांगझिन यांनी सांगितले की, “शेतकऱ्यांचे भौतिक आणि आध्यात्मिक जीवन एकत्रितपणे भरभराटीस येत आहे, लायबिनमध्ये सुंदर गावे फुलत आहेत. लोकांच्या पैशाची आणि मनाची समृद्धी सुनिश्चित करणे हे आमचे निरंतर ध्येय आहे.”.

२०२३ च्या उत्तरार्धापासून, लायबिनने आधुनिक ग्रामीण चालीरीतींना प्रोत्साहन देणे, राहणीमान सुधारणे आणि सांस्कृतिक जीवन समृद्ध करणे यावर लक्ष केंद्रित केले आहे, ज्यामुळे एक दोलायमान नवीन ग्रामीण भाग तयार झाला आहे. वाढत्या सुंदर ऊस क्षेत्राने अभ्यासासाठी आणि क्रीडा स्पर्धांसाठी अधिक पर्यटकांना आकर्षित केले आहे. डिसेंबर २०२४ मध्ये, लायबिनने सायकल शर्यतीचे आयोजन केले, ज्याने या प्रदेशाच्या “गोड उद्योगाला” व्यापक प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवले.

(साखर उद्योगाला सातत्याने नावे ठेवणाऱ्यांना उत्तर देण्यासाठी ही बातमी प्रसिद्ध केली आहे. विदेशातही ऊस आधारित उद्योगांना अनन्यसाधारण महत्त्वच आहे असे नव्हे, तर तो मोठे परिवर्तन घडवणारा उद्योग आहे, हे सिद्ध झाले आहे. सौजन्य ग्लोबल टाइम्स)

(1 mu म्हणजे ६६६ चौरस मीटर)

SugarToday ला सहकार्य करा!

साखर उद्योगाबाबत होणारा अपप्रचार थांबावा आणि या क्षेत्राचे महत्त्व सर्वत्र अधोरेखित व्हावे म्हणून ‘शुगरटुडे’ मॅगेझीन सातत्याने प्रयत्न करत आहे. अशी सकारात्मक पत्रकारिता आपल्या सहकार्याखेरीज टिकणे शक्य नाही. आम्ही वेबसाइटवर गुगल जाहिराती जाणीवपूर्वक घेत नाही. कारण त्यामुळे वाचन करण्याचा आनंद हिरावला जातो. कोणतीही वेबसाइट उघडली की नको त्या जाहिराती तुम्हाला दिसतात, कधी आक्रंदणारी मुले-महिला, तर कधी अर्धनग्न महिलांच्या जाहिराती… तर कधी अश्लील मजकुराच्या जाहिराती…. त्यातून पैसे मिळतात; पण आपण जो विषय मांडतो, त्याचे गांभीर्य संपले, शिवाय वाचकाला विनाअडथळा बातमी वा लेख वाचता येत नाहीत. अशा आर्थिक कमाईचा आम्ही त्याग केला आहे आणि आपल्या पाठिंब्याची अपेक्षा करत आहोत.

खालील क्यूआर कोड स्कॅन करून आपणास शक्य तेवढी मदत करू शकता. हा क्यूआर कोड ‘शुगरटुड’ची प्रकाशन संस्था मास मीडिया एक्स्चेंजच्या बँक खात्याचा आहे.

आपल्या सहकार्याच्या प्रतीक्षेत – संपादक

(सोबत बँक खाते क्र. देखील दिला आहे. – Mass Media Exchange (MMx) – Publisher of SugarToday. Axis Bank, Dhankawadi Branch, Pune. ac no. 922020021151467, IFSC – UTIB0001168)