उसाच्या रसाचे आरोग्य फायदे

कोणताही ऋतू असो, उसाचा रस सेवन करणे लाभदायकच असते. विशेषत: कडक उन्हाळ्यात ऊस रस सेवन खूपच आनंद देणारे असते. मात्र तुम्हाला माहिती आहे का, उसाचा रस केवळ आनंद देत नाही, तर तो आरोग्यासाठीही लाभकारक आहे.

उसाचा रस केवळ चवदारच नाही तर पौष्टिकही आहे. पारंपरिक भारतीय औषधांनुसार हे निरोगी मानले जाते. याचा अर्थ शुद्ध साखर असा नाही तर त्यात पाणी, तंतू आणि काही प्रमाणात सुक्रोज असते.

Poaceae परिवारातील ऊस वैज्ञानिकदृष्ट्या Saccharum officinarum म्हणून ओळखला जातो. हे उपोष्णकटिबंधीय आणि उष्णकटिबंधीय भागात त्याचे पीक घेतले जाते. ब्राझीलनंतर भारतातही त्याची मोठी वाढ झाली आहे. ऊस हे उत्पादन प्रमाणानुसार जगातील सर्वात मोठे पीक आहे, म्हणजे सुमारे 1.8 अब्ज टन. भारताच्या विविध भागात वर्षभर उगवणार्‍या उसाच्या जाती आहेत. महाराष्ट्र, आंध्र प्रदेश, तामिळनाडू, कर्नाटक, गुजरात, मध्य प्रदेश, गोवा, पाँडेचेरी आणि केरळमध्ये स्थानिक ऊसाची लागवड केली जाते.

उसाच्या रसाचे आरोग्यदायी फायदे
1: ऊर्जा बूस्टर
2: कावीळ बरी होण्यास साह्यकारी
3: लघवीचे प्रमाण वाढवतो
4: पचन सुधारते
5: अकाली वृद्धत्व टाळते
6: हाडे आणि दात मजबूत होण्यास मदत
7: रोग प्रतिकारशक्ती वाढवणारा
8: मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी उपयुक्त
9: गरोदरपणात उपयुक्त
10: ताप कमी होऊ शकतो

पुरळ बरा करू शकतो
उसाचा रस दात किडण्यापासून दूर ठेवतो
एसटीडी/यूटीआयशी संबंधित वेदना कमी करतो
तापजन्य विकारांवर प्रभावी
जखम भरून येण्यास उपयोगी उसामध्ये मुबलक प्रमाणात पोषक तत्वांचा समावेश होतो. ज्यामध्ये –

कर्बोदके, प्रथिने, जीवनसत्त्वे (ए, बी-कॉम्प्लेक्स आणि सी) आणि फॉस्फरस, कॅल्शियम, पोटॅशियम, जस्त आणि लोहसारखी खनिजे, अँटिऑक्सिडंट्स जसे की फ्लेव्होनॉइड्स, पॉलीफोनोलिक सारखी संयुगे, तंतू आदींचा समावेश होतो.

आरोग्यदायी फायदे
आपणास उसाचा रस प्यायला आवडते; पण त्याच्या आरोग्याच्या फायद्यांबद्दल आपण कधीच विचार करत नाही. तो तुमचे मन तृप्त करतो. येथे आपण उसाचे आरोग्यदायी फायदे पाहणार आहोत –

1: ऊर्जा बूस्टर
ऊस हा सुक्रोजचा नैसर्गिक स्रोत आहे, त्यामुळे त्याचे सेवन केल्यास त्वरित ऊर्जा मिळते. तसेच खालावलेली साखरेची पातळी परत मिळवण्यासाठी ते तुमच्या शरीरातील ग्लुकोजचे उत्सर्जन सामान्य करते. उसाचा रस तुमच्या शरीराला हायड्रेट ठेवतो आणि उष्ण हवामानामुळे येणारा थकवा कमी करतो. हा रस तुम्हाला कार्बोहायड्रेट्स, प्रथिने आणि खनिजे प्रदान करतो, जे तुम्हाला कोरडेपणाचा सामना करण्यास मदत करतात.

2: कावीळ होण्यास मदत होऊ शकते
आयुर्वेदानुसार काविळीवर ऊस हा एक चांगला उपाय आहे. तो तुमचे यकृत मजबूत करण्यास मदत करतो. उसाच्या रसामध्ये विविध ‘अँटिऑक्सिडंट’ असतात जे यकृताच्या संसर्गाचा सामना करण्यास आणि बिलीरुबिनची पातळी नियंत्रणात ठेवण्यास मदत करतात. कावीळमध्ये, तुमचे शरीर प्रथिने मोठ्या प्रमाणात खंडित करते आणि तुमच्या रक्तातील बिलीरुबिन वाढवते. उसाचा रस गमावलेल्या प्रथिनांची संख्या वेगाने भरून काढण्यास मदत करतो.

3: लघवीचे प्रमाण वाढवणारा
उसाच्या रसामध्ये लघवीचे प्रमाण वाढवणारे औषधी गुणधर्म असतात, जे आपल्या शरीरातील विषारी पदार्थ आणि संक्रमण काढून टाकण्यास मदत करतात. उसाचा रस प्यायल्याने मूत्रमार्गाचे संक्रमण आणि किडनी स्टोन टळण्यास मदत होईल. तो मूत्रपिंडांचे योग्य कार्य सुनिश्चित करतो.

उसाच्या रसात थोडे नारळ पाणी आणि लिंबू मिसळून हे मिश्रण दिवसातून दोन वेळा प्यायल्याने जळजळीपासून आराम मिळतो.

4: पचन सुधारते
पचनाच्या त्रासासाठी उसाचा रस पाचक टॉनिक म्हणून काम करतो. त्यात पोटॅशियमचे प्रमाण जास्त असते, जे पोटातील पीएच पातळी संतुलित करते. उसाचा रस पाचक रसांचा स्राव सुलभ करतो आणि प्रणाली व्यवस्थित ठेवतो. उसामध्ये फायबरचे प्रमाणही चांगले असते, जे तुमची पचनक्रिया उत्तम चालण्यास आणि बद्धकोष्ठता कमी करण्यास मदत करते.

5: अकाली वृद्धत्व टाळा
तुम्ही वृद्धत्वविरोधी आणि त्वचेवरील सुरकुत्यांसाठी उपाय शोधत असाल, तर उसाचा रस मदत करू शकतो. त्यात अँटिऑक्सिडंट्स, फिनोलिक अ‍ॅसिड आणि फ्लेव्होनॉइड्स असतात. हे त्वचेला मॉइश्चरायझिंग आणि आतून मऊ ठेवण्यास आणि बाहेरून चमकण्यास मदत करते. उसातील ग्लायकोलिक अ‍ॅसिडही त्वचेची चमक टिकवून ठेवण्यास मदत करते.

6: हाडे आणि दातांना मजबुती
वाढत्या मुलासाठी ऊस हा कॅल्शियमचा उत्तम स्रोत आहे. उसाचा रस केवळ मुलांसाठीच नाही, तर प्रौढांसाठी देखील फायदेशीर आहे. एक ग्लास उसाचा रस प्यायल्याने वयानुसार तुमची हाडे मजबूत राहतात आणि ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका कमी होतो.

7: रोग प्रतिकारशक्ती वाढवणारा
ऊस व्हिटॅमिन सी आणि अँटिऑक्सिडंट्सचा चांगला स्रोत आहे, ज्यामुळे तुमची प्रतिकारशक्ती वाढू शकते. फ्लेव्होनॉइड्सची उपस्थिती – शरीराला कर्करोगाच्या पेशी, विशेषतः प्रोस्टेट आणि स्तनाचा कर्करोग टाळण्यास मदत करते. उसाचा रस पचन आणि यकृताच्या समस्यांवर उत्तम काम करतो. त्यातील शक्तिशाली अँटिऑक्सिडंट्स शरीरातील बिलीरुबिनच्या पातळीचे स्राव देखील निष्प्रभावी करू शकतात.

8: मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी उपयुक्त
उसामध्ये नैसर्गिक साखर असते जी रक्तातील ग्लुकोजची पातळी वाढण्यास प्रतिबंध करते. संयत प्रमाणात सेवन केल्यास, मधुमेह असलेल्या रुग्णांसाठी उसाचा रस फायदेशीर ठरू शकतो.

9: गरोदरपणात उपयुक्त
उसामध्ये भरपूर पोषक तत्वे असतात जी गर्भधारणेदरम्यान आवश्यक असतात, जसे की फॉलिक ऍसिड, व्हिटॅमीन बी कॉम्प्लेक्स, अँटिऑक्सिडंट्स आणि कॅल्शियम. फॉलिक ऍसिड आणि व्हिटॅमीन बी 9 च्या उपस्थितीमुळे स्पाइना बी सारख्या जन्मजात न्यूरल अपंगत्वाची शक्यता कमी होते.

10: ताप कमी होऊ शकतो
ज्यांना फेफरे आणि ताप येतो अशा व्यक्तींमध्ये उसाचा रस लाभकारा ठरतो. उच्च तापासोबत अशक्तपणा असल्यास उसाच्या रसाचा फायदा होतो.

पुरळ बरा करू शकतो
जेव्हा उसाचा रस त्वचेवर लावला जातो तेव्हा ते त्वचेच्या समस्या जसे की पुरळ कमी करू शकते. उसाच्या रसामध्ये ग्लायकोलिक ऍसिड सारख्या अल्फा-हायड्रॉक्सी ऍसिडचा समावेश होतो. ते पेशींचे जीवनमान वाढवते. ग्लायकोलिक ऍसिड त्वचेेवरील पापुद्रे नाहीसे करते, मुरुमांची वाढ रोखते.

कसे वापरायचे:
मुलतानी माती आणि उसाचा रस एक समसमान एकजीव करा. हे मिश्रण मानेवर आणि चेहर्‍यावर लावा आणि सुमारे 20 मिनिटे ठेवून ते पाण्याने धुवा आणि चेहरा कोरडा करा.

उसाचा रस दात किडण्यापासून दूर ठेवतो
उसाच्या रसामध्ये कॅल्शियम आणि फॉस्फरस सारखी अनेक खनिजे असतात जी दात मजबूत करण्यास आणि दातावर मुलामा चढवण्यास मदत करतात. हे दात किडण्यामुळे उद्भवणार्‍या श्वासाच्या दुर्गंधीच्या समस्येला तोंड देण्यास मदत करतेे.
एसटीडी/यूटीआयशी संबंधित वेदना कमी करते
मूत्रमार्गाचे संक्रमण, लैंगिक संक्रमित रोग, प्रोस्टाटायटीस आणि किडनी स्टोन यांमुळे शरीरात जळजळ होत असेल, तर आराम मिळण्यासाठी तुम्ही उसाचा रस लिंबाचा रस आणि नारळपाणी एकत्र करून सेवन करू शकता.
तापजन्य विकारांवर प्रभावी उपाय
ज्वर विकार लहान मुलांमध्ये आणि मुलांमध्ये सामान्य आहे आणि सामान्यत: ताप, फेफरे आणि शरीरात प्रथिनांची कमतरता यावरून तो लक्षात धेतो. उसाचा रस हा ज्वराच्या विकारावर एक उत्तम उपाय आहे. कारण तो शरीरातील कमी झालेली प्रथिने पुन्हा निर्माण करण्यास मदत करतो आणि शरीर पूर्वपदावर आणण्यास मदत करतो.
जखमेच्या उपचारांना गती देते
उसाचा रस नैसर्गिक सुक्रोजने समृद्ध आहे, जो जखमा लवकर बरा होण्यासाठी एक शक्तिशाली घटक आहे. या ‘वंडर ड्रिंक’चे सेवन करण्याव्यतिरिक्त, जर तुम्हाला अपघातात जखमा झाल्या असतील तर त्या बरे होण्याच्या प्रक्रियेला गती देण्यासाठी त्या भागात रस देखील लावू शकता.

(ही माहिती ऊस रसाचे महत्त्व पटवून देण्यासाठी येथे दिली आहे. मात्र त्याचा औषधासारखा उपयोग करू नये. आपणास वरीलपैकी काही विकार असल्यास डॉक्टरांचा सल्लाही तेवढाच महत्त्वाचा आहे.)