सर होमी मोदी

आज रविवार, मार्च ९, २०२५ युगाब्द : ५१२६
भारतीय राष्ट्रीय सौर दिनांक – सौर फाल्गुन १७ , शके १९४६
सूर्योदय : ०६:५२ सूर्यास्त : १८:४६
चंद्रोदय : १४:३० चंद्रास्त : ०४:१६, मार्च १०
शक सम्वत : १९४६
संवत्सर : क्रोधी
उत्तरायण
ऋतु : शिशिर
चंद्र माह : फाल्गुन
पक्ष : शुक्ल पक्ष
तिथि : दशमी – ०७:४५ पर्यंत
नक्षत्र : पुनर्वसु – २३:५५ पर्यंत
योग : सौभाग्य – १४:५९ पर्यंत
करण : गर – ०७:४५ पर्यंत
द्वितीय करण : वणिज – १९:४१ पर्यंत
सूर्य राशि : कुंभ
चंद्र राशि : मिथुन – १७:४५ पर्यंत
राहुकाल : १७:१७ ते १८:४६
गुलिक काल : १५:४८ ते १७:१७
यमगण्ड : १२:४९ ते १४:१८
अभिजित मुहूर्त :१२:२५ ते १३:१३
दुर्मुहूर्त : १७:११ ते १७:५९
अमृत काल : २१:२८ ते २३:०६
वर्ज्य : ११:४२ ते १३:१९

आई म्हणोनी कोणी,
आईस हाक मारी
ती हाक येई कानी,
मज होय शोककारी
नोहेच हाक माते,
मारी कुणी कुठारी
आई कुणा म्हणू मी?
आई घरी न दारी

चारा मुखी पिलांच्या
चिमणी हळूच देई
गोठ्यात वासरांना
ह्या चाटतात गाई
वात्सल्य हे बघुनी
व्याकूळ जीव होई

येशील तू घराला
परतून केधवा गे?
रुसणार मी न आता
जरी बोलशील रागे
आई कुणा म्हणू मी,
आई घरी न दारी
स्वामी तिन्ही जगाचा
आईविना भिकारी

• कवी यशवंत दिनकर पेंढरकर

१८९९: महाराष्ट्र कवी यशवंत दिनकर पेंढारकर यांचा जन्म.
(मृत्यू: २६ नोव्हेंबर १९८५)

सर होर्मसजी फिरोजशाह मोदी KBE – सामान्यत: सर होमी मोदी म्हणून ओळखले जाणारे टाटा समूहाशी संबंधित एक प्रसिद्ध पारशी व्यापारी आणि भारताचे प्रशासक होते.

त्यांनी आपली कारकीर्द मुंबई येथे वकील म्हणून सुरू केली आणि 1913 मध्ये मुंबई महानगरपालिकेचे अध्यक्ष झाले. 1920 मध्ये ते व्यवसायात सामील झाले आणि कापड गिरणी मालकांच्या संघटनेचे सदस्य झाले ज्याचे ते १९२७ मध्ये अध्यक्ष झाले. लीस-मोडी करारावर त्यांचा अध्यक्ष म्हणून स्वाक्षरी भारतीय राष्ट्रवादी वर्तुळात चर्चेचा विषय ठरली. १९३९ मध्ये ते टाटा समूहात संचालक म्हणून रुजू झाले आणि १९५९ पर्यंत त्यांनी समूहाची सेवा केली. त्यांनी एसीसी , टाटा हायड्रो , इंडियन हॉटेल्स अशा विविध कंपन्यांमध्ये संचालक म्हणूनही काम केले .
ते १९६८ पर्यंत सेंट्रल बँक ऑफ इंडियाचे संचालक होते. त्यांनी प्राणलाल देवकरण नांजी सारख्या इतर नेत्यांसोबत २६ सप्टेंबर १९४६ रोजी अस्तित्वात आलेल्या इंडियन बँक्स असोसिएशनच्या स्थापनेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
१९२९ ते १९४३ या काळात ते चौदा वर्षे भारतीय विधानसभेचे सदस्य होते. १९४१ ते १९४३ मध्ये त्यांची नियुक्ती व्हाईसरॉयच्या कार्यकारी परिषदेवर पुरवठा या प्रमुख खात्यासह करण्यात आली. ते १९४८-१९४९ वर्षे भारताच्या संविधान सभेचे सदस्य होते . भारताच्या स्वातंत्र्यानंतर, त्यांची १९४९-१९५२ वर्षांसाठी संयुक्त प्रांत आणि उत्तर प्रदेशचे राज्यपाल म्हणून नियुक्ती करण्यात आली.
९ मार्च १९६९ रोजी वयाच्या ८७ व्या वर्षी त्यांचे निधन झाले.

लेखक म्हणून त्यांची लेखन संपदा – (१) भारताचे राजकीय भविष्य ; रिफ्लेक्शन्स (1908) (2) फिरोजशाह मेहता यांचे चरित्र 7 शहाणे आणि इतर.
१९३५ च्या वाढदिवस आणि रौप्य महोत्सवी सन्मान यादीमध्ये मोदींना नाइट कमांडर ऑफ द ऑर्डर ऑफ द ब्रिटिश एम्पायर (KBE) म्हणून नाइट देण्यात आले होते, आणि ग्रीसचा राजा जॉर्ज II याने त्यांना जॉर्ज I च्या ऑर्डरचा ग्रँड कमांडर म्हणून नियुक्त केले होते. १९४६ मध्ये दुसऱ्या महायुद्धादरम्यानच्या सेवेसाठी. मुंबईतील एका रस्त्याला सर होमी मोदी स्ट्रीट असे नाव देण्यात आले आहे .

• १९६९: उद्योगपती, प्रशासक व संसदपटू सर होर्मुसजी पेरोशॉ तथा होमी मोदी यांचे निधन. (जन्म: २३ सप्टेंबर १८८१)

• घटना :
  १९४५: दुसरे महायुद्ध: अमेरिकेच्या बी-२९ विमानांनी जपानच्या टोकियो शहरावर बॉम्बहल्ला केला. यात १ लाखाहुन अधिक लोक मृत्युमुखी पडले.
  १९५९: बार्बी या जगप्रसिद्ध बाहुलीच्या विक्रीस सुरूवात झाली.
  १९९२: कवी आणि लेखक डॉ. हरिवंशराय बच्चन यांना नवी दिल्ली येथे के. के. बिर्ला प्रतिष्ठानद्वारा आयोजित समारंभात पहिला सरस्वती पुरस्कार उपराष्ट्रपतींच्या हस्ते देण्यात आला.

• मृत्यू :

• १९७१: दिगदर्शक, निर्माता आणि पटकथा लेखक के. आसिफ यांचे निधन. (जन्म: १४ जून , १९२२)
• १९९४: पद्मश्री, दादासाहेब फाळके व सोविएत लँड नेहरू पुरस्कार विजेत्या अभिनेत्री देविका राणी यांचे निधन. (जन्म: ३० मार्च, १९०८)
• २०००: अभिनेत्री उषा मराठे – खेर ऊर्फ उषा किरण यांचे निधन. (जन्म: २२ एप्रिल , १९२९)
• २०१२: चित्रपट कलाकार आणि दिग्दर्शक जॉय मुखर्जी यांचे निधन. (जन्म: २४ फेब्रुवारी , १९३९)

• जन्म :
  १८६३: गायक आणि नट भाऊराव बापूजी कोल्हटकर यांचा जन्म. (मृत्यू: १३ फेब्रुवारी, १९०१)
  १९३०: संतसाहित्याचे अभ्यासक युसुफखान महंमद पठाण यांचा जन्म.
  १९३१: माजी केंद्रीयमंत्री डॉ. करणसिंग यांचा जन्म.
  १९३८ : पंडित श्रीधर यशवंत पाध्ये राजापूरमधील आडिवरे गावचे सुपुत्र तसेच दिल्ली व अजराडा घराण्याचे अभ्यासक, तबलावादक, तालमहर्षी गुरुवर्य पंडित श्रीधर यशवंत पाध्ये यांचा जन्म
  १९५१: प्रख्यात तबलावादक पद्मभूषण उस्ताद झाकीर हुसेन यांचा जन्म.
  १९५२: पहिल्या वैमानिक कप्तान सौदामिनी देशमुख यांचा जन्म.
  १९५६: केन्द्रीय मंत्री व अर्थतज्ञ शशी थरूर यांचा जन्म.
  १९७०: भारतीय उद्योगपती नवीन जिंदाल यांचा जन्म.