तंत्रज्ञानामुळे शेती, साखर कारखान्यांची उत्पादकता वाढली

कानपूर: आझादी का अमृत महोत्सव या बॅनरखाली नॅशनल शुगर इन्स्टिट्यूट, कानपूरने बुधवारी राष्ट्रीय तंत्रज्ञान दिन साजरा केला.
गेल्या 100 वर्षांतील ‘जर्नी ऑफ द इंडियन शुगर इंडस्ट्री’ दाखविणारा डॉक्युमेंटरी देखील दाखविण्यात आला होता, ज्यामध्ये तांत्रिक बदल घडून आले आहेत, ज्यामुळे हा साखर उत्पादक देशांमधील सर्वात कार्यक्षम साखर उद्योगांपैकी एक बनला आहे आणि साखरेच्या बाबतीत दुसऱ्या क्रमांकावर आहे.

नॅशनल शुगर इन्स्टिट्यूटने म्हटले आहे की, “स्वातंत्र्याच्या वेळी प्रतिवर्षी 10 लाख मेट्रिक टन साखरेचे तुटपुंजे उत्पादन आणि आयातीद्वारे त्याची गरज भागवून, आता देश दरवर्षी 300 लाख मेट्रिक टनांहून अधिक साखरेचे उत्पादन करत आहे आणि अनेक देशांना साखर निर्यात करत आहे.” यावेळी संचालक नरेंद्र मोहन यांनी आपल्या भाषणात.
ते म्हणाले की, शेती आणि कारखान्याची उत्पादकता सुधारण्यात तंत्रज्ञानाने महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे, परंतु शेतीचे यांत्रिकीकरण आणि ऊस तोडणीचे डिजिटलायझेशनमध्ये तंत्रज्ञानाचा अधिक वापर करण्याची गरज आहे.

कारखान्यांची कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी आणि पर्यावरणीय समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी साखर कारखान्यांनी ‘झिरो फ्रेश वॉटर कन्झम्पशन’ आणि ‘झिरो डाउन टाईम’ ही उद्दिष्टे साध्य करण्याची दृष्टी असणे आवश्यक आहे, असे ते म्हणाले.
डॉ डी स्वेन, प्राध्यापक, साखर अभियांत्रिकी यांनी आपल्या भाषणात रस काढणे, स्टीम आणि वीज निर्मिती या क्षेत्रातील गेल्या काही वर्षांतील घडामोडींवर प्रकाश टाकला.
डॉ सीमा पारोहा, प्रोफेसर, बायोकेमिस्ट्री, यांनी इथेनॉल मिश्रणाच्या प्रगतीची माहिती देताना उद्योगांना नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञानाचा अवलंब करण्याचे आवाहन केले.
वीरेंद्र कुमार, वरिष्ठ उपकरण अभियंता यांनी साखर उद्योगातील प्रक्रिया ऑटोमेशनचा तपशील सादर केला.