यंदा पाऊस चांगला
हवामान खात्याचा अंदाज
नवी दिल्ली: यंदाच्या मान्सूनच्या काळात भारतात सामान्य (सरासरीएवढा) पाऊस पडेल, असा अंदाज केंद्रीय हवामान खात्याने मंगळवारी जाहीर केला.
भारतीय हवामान खात्याने (IMD) सांगितले की, सामान्य ते सामान्यपेक्षा जास्त पावसाची 67 टक्के शक्यता आहे.
“भारतात नैऋत्य मोसमी पाऊस यंदाच्या पावसाळ्यात (जून ते सप्टेंबर या कालावधीत) सामान्य असेल. तो अंदाजे ८७ सें.मी.च्या दीर्घकालीन सरासरीच्या ९६ टक्के असण्याची शक्यता आहे,” असे भूविज्ञान मंत्रालयाचे सचिव एम रविचंद्रन यांनी सांगितले.
पावसाचा हा अंदाज केवळ कृषी क्षेत्रासाठीच नव्हे, तर संपूर्ण अर्थव्यवस्थेला दिलासा देणारा आहे.
सोमवारी, स्कायमेट या खाजगी हवामान संस्थेने ला निनाची परिस्थिती संपुष्टात आल्याने आणि एल निनोच्या संभाव्यतेमुळे यावर्षी सामान्यपेक्षा कमी पावसाचा अंदाज वर्तवला होता.
तथापि, हवामान कार्यालयाने आज सांगितले की, एल निनो आणि भारतातील मान्सूनचा पाऊस यांच्यात कोणताही “एकमेकांचा” संबंध नाही. “सर्व अल निनो वर्षे खराब पावसाळ्याची वर्षे नाहीत,”.
“मान्सूनच्या काळात विकसित होत असलेल्या एल निनो परिस्थितीमुळे कोणताही प्रतिकूल परिणाम झाला असेल तर, सकारात्मक IOD (इंडियन ओशन डायपोल) आणि उत्तर गोलार्धातील कमी बर्फाच्या अच्छादनामुळे त्याचा प्रतिकार केला जाण्याची शक्यता आहे,” असे हवामान खात्याचे महासंचालक एम मोहपात्रा यावेळी म्हणाले.
वरिष्ठ हवामान शास्त्रज्ञांनी सांगितले की नैऋत्य मोसमी पावसाच्या हंगामात सकारात्मक IOD परिस्थिती विकसित होण्याची शक्यता आहे.
एल निनो म्हणजे दक्षिण अमेरिकेजवळील प्रशांत महासागरातील पाण्याचे तापमान वाढणे. हे भारतातील मान्सून वाऱ्यांच्या कमकुवत होण्याशी संबंधित आहे.
आफ्रिकेजवळील हिंद महासागराच्या पश्चिमेकडील भाग आणि इंडोनेशियाजवळील महासागराच्या पूर्वेकडील भागांमधील समुद्राच्या पृष्ठभागाच्या तापमानातील फरकाने IOD ची व्याख्या केली जाते.
या महिन्याच्या सुरुवातीला हवामान खात्याने सांगितले होते की, वायव्य आणि द्वीपकल्पीय प्रदेश वगळता देशातील अनेक भागांमध्ये एप्रिल ते जून या कालावधीत सामान्य तापमानापेक्षा जास्त तापमान राहण्याची अपेक्षा आहे.
IMD नुसार, 1901 मध्ये रेकॉर्ड-कीपिंग सुरू झाल्यापासून भारताने 2023 मध्ये सर्वात उष्ण फेब्रुवारीची नोंद केली. तथापि, सात वेस्टर्न डिस्टर्बन्समुळे सरासरीपेक्षा जास्त पाऊस, ज्यात पाच जोरदार प्रक्षेपण होते, त्यामुळे मार्चमध्ये तापमान नियंत्रणात राहिले.
